Κωδικός Θέματος
T14105
Τίτλος
Γη των πατέρων: Ιωνία, Αιολία, Πόντος
Είδος
Ντοκιμαντέρ
Περίοδος γεγονότων
01/01/1978 - 31/12/1978
Περίληψη
Το ιστορικό ντοκιμαντέρ Γη των πατέρων: Ιωνία, Αιολία, Πόντος επιχειρεί ένα οδοιπορικό στους τόπους των προσφύγων και στις πόλεις της Μικράς Ασίας. Περιγράφει την πολιτιστική κληρονομιά αυτών των ανθρώπων και αναφέρεται στα γεγονότα της Μικρασιατικής εκστ
Περιγραφή
Η ταινία Γη των πατέρων: Ιωνία, Αιολία, Πόντος ξεκινάει με εικόνες της Σμύρνης και της μετέπειτα καταστροφής από πίνακες, γκραβούρες και φωτογραφίες. Μαρτυρία γυναίκας για τη φυγή από τη Σμύρνη (1922). Παράλληλα, ακούγονται στίχοι από «το τραγούδι των προσφύγων» του Κ. Παλαμά και αποσπάσματα από μαρτυρίες προσφύγων για τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στο λιμάνι της Σμύρνης. Οι εικόνες, είναι από πίνακες που απεικονίζουν τη φυγή. Ακολουθούν πλάνα από συνοικισμό προσφύγων στην Αθήνα. Σπίτια, σοκάκια και οι κάτοικοι στην καθημερινότητα τους, ενώ συνεχίζονται οι μαρτυρίες. Στη συνέχεια, η αφήγηση επιχειρεί μία ιστορική αναδρομή ξεκινώντας από το 1919 και την άφιξη του ελληνκού στρατού κατοχής στη Σμύρνη και συνοδεύεται από φωτογραφικό υλικό, κινηματογραφικά πλάνα από τη Μικρά Ασία, την Κωνσταντινούπολη, την Αγία Σοφία, το ναό της Ζωοδόχου Πηγής και τα σοκάκια της Πόλης με τα ελληνικά σπίτια. Ακούγεται απόσπασμα από το έργο του Ηλία Βενέζη «Μέσα από τη μνήμη». Αρχειακό υλικό, κινηματογραφικό και φωτογραφικό συμβαδίζει με μαρτυρίες προσφύγων από το Αϊβαλί. Μαρτυρία, στο φακό, του Γ. Παγίδα για το Αϊβαλί. Ακούγεται απόσπασμα από κείμενο του Φ. Κόντογλου, για το Αϊβαλί, πάνω σε διάφορες εικόνες, ενώ συνεχίζονται οι μαρτυρίες προσφύγων. Με φωτογραφικό υλικό, η αφήγηση αναφέρεται στην τύχη που είχαν οι έλληνες αιχμάλωτοι στα βάθη της Μικράς Ασίας. Στη συνέχεια, βλέπουμε εικόνες με κατοίκους και τοπία από την ενδοχώρα της Μικράς Ασίας. Διασχίζοντας την ύπαιθρο και τις πόλεις με αυτοκίνητο το ντοκιμαντέρ περνάει στην περιοχή της Εφέσου και στο κάστρο του Αϊ Γιάννη. Στις εικόνες του αρχαιολογικού χώρου ακούγεται απόσπασμα απο ποίημα του Κ. Καβάφη («Το Ιωνικό»). Πλάνα απο τους Δελφούς, το μουσείο, τα ευρήματα από την Ιωνία, και τον αρχαιολογικό χώρο. Σε εικόνες των ψηφιδωτών, από την Μονή της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη, και της Αγίας Σοφίας, ακούγεται απόσπασμα από κείμενο του Φ. Κόντογλου σχετικά με το Βυζάντιο. Αρχειακό υλικό και φωτογραφίες πλαισώνουν την αφήγηση για τη μικρασιατική εκστρατεία. Ο καθηγητής Δ. Νιάνιας μιλάει για την πολιτισμική παράδοση των ελλήνων της Μικράς Ασίας, ενώ από κείμενο του Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου, γίνεται αναφορά στον πολιτισμό της Ιωνίας. Η αφήγηση συνοδεύεται από εικόνες των αρχαίων μνημείων. Περνάμε στον Χρυσόστομο Σμύρνης, για τον οποίο μιλάει ο πρόεδρος της Εστίας Νέας Σμύρνης ενώ παράλληλα προβάλλονται διάφορα κειμήλια. Ακολουθούν τοπία της Μικράς Ασίας και της σύγχρονης Σμύρνης. Ο πρύτανης του Παντείου κ. Τενεκίδης, μιλάει για τους έλληνες μικρασιάτες. Μια γυναίκα πρόσφυγας επιστρέφει στη Σμύρνη του σήμερα και αφηγείται την εμπειρία της. Μεταφερόμεθα στη Λέσβο, και στο χωριό Αγιάσο, όπου κατοικούν πολλοί πρόσφυγες. Ο Μητροπολίτης Λέσβου μιλάει για την μικρασιατική καταστροφή και βλέπουμε λεπτομέρειες των εκθεμάτων που φιλοξενεί το αρχαιολογικό μουσείο της Μυτιλήνης. Λαϊκός οργανοπαίχτης παίζει σαντούρι. Ο Σ. Καράς μιλάει για τη μουσική της Μικράς Ασίας και του Πόντου. Ο λυράρης Μπαϊρακτάρης παίζει την ποντιακή του λύρα και μιλάει για τις αναμνήσεις του από τον Πόντο. Ακολουθούν η Μονή Σουμελά και μαρτυρίες πόντιων προσφύγων. Η αφήγηση αναφέρει το σημαντικό έργο του Χ. Σολομωνίδη για την καταγραφή της ιστορίας και του πολιτισμού της Σμύρνης. Ο Αρ. Μόσχος παίζει σαντούρι και μιλάει για τις επιρροές της μικρασιατικής μουσικής στη λαϊκή μουσική της Ελλάδας. Κειμήλια λαϊκής τέχνης της Μ.Ασίας βλέπουμε στο μουσείο Λαογραφίας. Ο Π. Λινάρδος, έφορος της Εστίας νέας Σμύρνης μιλάει για την κληρονομιά των προσφύγων. Ο φωτογράφος Μεγαλοοικονόμου μιλάει για τη Μικρά Ασία και προβάλλονται φωτογραφίες του από τη Σμύρνη. Επόμενος σταθμός είναι το Βρετανικό Μουσείο όπου εκτίθενται σπουδαία ευρήματα από ιωνικές πόλεις της Μικράς Ασίας. Στη συνέχεια γίνεται μια σύντομη αναφορά στους μικρασιατικής καταγωγής Γ. Σεφέρη και Φ. Κόντογλου. Ακολουθούν κι άλλες μαρτυρίες προσφύγων και νέοι με παραδοσιακές ενδυμασίες που χορεύουν θρακιώτικους και ποντιακούς χορούς ενώ ακούγεται απόσπασμα από το «Τραγούδι των Προσφύγων» του Παλαμά.
Θεματικές κατηγορίες
Τέχνη - Πολιτισμός | Μετανάστευση | Θρησκεία | Ιστορία - Αρχαιολογία | Πόλεμος
Λέξεις κλειδιά
Μικρασιατική εκστρατεία | Πρόσφυγες | Μουσείο | Λαϊκή τέχνη | Αρχαιολογικός χώρος | Μουσική | Χορός | Εκκλησία | Συγγραφέας
Τοποθεσίες
Τουρκία Σμύρνη Πόλη | Λιμάνι | Νέα Έφεσσος Αρχαιολογικός χώρος | Κωνσταντινούπολη Αγία Σοφία | Ναός Ζωοδόχου Πηγής | Συνοικίες | Ελλάδα Μυτιλήνη | Δελφοί Αρχαιολογικό μουσείο | Νέα Σμύρνη Εστία Νέας Σμύρνης | Καστανιά Ναός Παναγίας Σουμελά | Αγγλία Λονδίνο Βρετανικό μουσείο
Γλώσσες
Ελληνική
Συντελεστές & Ρόλοι
Μάτσας Νέστορας: Σενάριο
Συλλάνταβος Γιάννης: Παραγωγή
Βενετσανάκος Τάκης: Διευθυντής Φωτογραφίας
Κωστόπουλος Θ.: Αφηγητής
Ρευματάς Μάκης: Αφηγητής
Αγαγιώτου Κούλα: Αφηγήτρια
Χνάρης Χαρ.: Οργάνωση Παραγωγής
Φίνος Φιλμ: Επεξεργασία
Στούντιο ΕΡΑ: Επεξεργασία
Στασινόπουλος Μ.: Συνεργάτης, Πρόεδρος Ακαδημίας Αθηνών
Μόσχος Αρ.: Σαντούρι
Καρά Αγγελική: Μουσική
Καράς Σίμων: Μουσική
Ασπασίδης Θ.: Συνεργασία
Εστία Νέας Σμύρνης: Αρχειακό υλικό
Γενική Γραμματεία Τύπου και Ενημέρωσης : Αρχειακό υλικό
Ένωση Κυδωνιέων: Αρχειακό υλικό
Χώρα παραγωγής
Ελλάδα
Τοποθεσία παραγωγής
Αθήνα
Βιβλιογραφία
-
